دكتر عبدالكريم سروش
دنيا را آنان خراب كرده‌‏اند كه زياد حرف ميزنند

تاريخ : 1382/09/26 
 

 

تهران ـ خبرگزاري كار ايران
"هم بگو تو، هم تو بشنو، هم تو باش/ ما همه لاشيم، با چندين تلاش"؛ دكتر عبدالكريم سروش با خواندن اين شعر گفت: اين دنيا را آنان خراب كرده‌‏اند كه زياد حرف‌‏ زده‏اند؛ حداقل آنان كه خاموش هستند كاري هم با ويراني جهان ندارد همين دليل براي خاموشي كافي است.

به گزارش خبرنگار انديشه ايلنا دكتر عبدالكريم سروش كه صبح امروز، چهارشنبه 26 آذرماه در آخرين روز از همايش آموزه‌‏هاي مولانا براي انسان معاصر سخن مي‌‏گفت: با بيان اين مطلب به تبيين دلايل خاموشي نزد مولانا پرداخت.
وي گفت: براي مولانا اگرچه خاموشي دلايل مختلف و گوناگوني دارد؛ اما دليل اخلاقي آن نيز مهم است.
دكتر سروش كه سخنان خود را با الهام از تخلص مولانا جلال‌‏الدين بلخي" خاموش پرگفتار"عنوان كرد، والاترين دليل خاموشي نزد مولانا را مواجهه وي با هيبت هستي عنوان كرد و افزود: خاموشي در رفيع‌‏ترين سطح آن زماني به وجود مي‌‏آيد كه نداي هستي به گوش جان مي‌‏رسد و آن جاست كه ديگر سخن را معنايي نيست و به زبان
نمي‌‏آيد.
دكتر سروش عالم سكوت را از دوگانگي خوف و رجا بيرون برشمارد و اظهار داشت: مولانا مي‌‏گويد خاموشي، پوست و قشر را رها مي‌‏كند و خود مغز است، مغز جان در خاموشي بيان مي‌‏شود.

مؤلف كتاب"بسط تجربه نبوي"آموزه‌‏هاي ‏مولوي را در دفتر پنجم مثنوي به تجربه نبوي نزديك دانست و خاطر نشان كرد: اگرچه مولانا مثنوي را با كلمه"بشنو" آغاز مي‌‏كند و قرآن با كلمه" اقراء"، يعني"بخوان" آغاز مي‌‏شود؛ اما او بعدها به اين مسائل توجه مي‌‏كند و دليل اين تفاوت را در مي‌‏آيد.
وي افزود: در آغاز او خود را در شاني نمي‌‏بيند كه چون قرآن، با"بخوان"كتاب خود را آغاز كند؛ اما وقتي به مسأله توجه مي‌‏كند، رمز اين تفاوت را در متصل بودن به منبع بي‌‏كران حق مي‌‏بيند.
دكتر سروش گفت: مولانا خود را به گوهر مقصود رساند و به منبع بي‌‏كران الهي وصل شد؛ همچون پيامبر كه از آغاز به اين منبع وصل بود و هرچه مي‌‏نوشيد و مي‌‏نوشاند كم نمي‌‏آورد و ياوه نمي‌‏گفت.
مؤلف كتاب"حديث بندگي و دلبندگي"مولانا را كان شكري دانست كه دكان شكر فروشي دارد و تأكيد كرد: او سياست دوگانه خاموشي و گويايي را برگزيد و با ترْش‌‏رويان ترْش بود و با شيريان، شيرين.
وي يكي ديگر از دلايل خاموش مولانا را رازناشناسي و نااهلي افرادي دانست كه در كنار مولانا حضور داشتند و گفت: خاموشي زبان عالم بي‌‏كران و عالم ديگري است كه هر كس را راه به گوهر آن نيست و بنابراين بسياري آن را در نمي‌‏يابند.
دكتر سروش گفت: مولانا درس سكوت و خاموشي و هنر شنيدن تعليم مي‌‏كرد و با اين حال خود سخن بسيار
مي‌‏گفت، البته اين سخنان بسيار، حول يك معناي اصلي نبود.
وي افزود: مولانا سخنان بسيار داشت و از آنها معاني بسيار طلب مي‌‏كرد و براي همين است كه سخن گفتن از او براي من نيز دشوار است.
دكتر عبدالكريم سروش در بخش ديگري از سخنان خود ناپرهيزي، توجه به گوهر و فارغ شدن از خوف و رجا را از دلايل خاموشي گزيدن نزد مولانا برشمرد و گفت: در نظر او آن چه دينداري عاميانه است با گفتن آغاز مي‌‏شود كه
خوف و رجاء را در آن جايي هست و اما آنجا كه خاموشي سخن اصلي است مقامي فارغ‌‏ از خوف و رجاست.

******************************************************************
حاشيه مراسم:
 با اين كه قرار بود برنامه ساعت 10:30 آغاز شود؛ اما درب باشگاه دانشجويي دانشگاه تهران ساعت 10 بسته شد؛ با اين حال افرادي كه براي شركت در مراسم آمده بودند تا ساعت 10:30 دو باره درب را شكستند و وارد شدند.
علي‌‏رغم ازدحام بيش از حد در سالن، برنامه به آرامي برگزارشد و در پايان نيز برنامه‌‏هاي اعلام شده طبق قرار قبلي ادامه يافت.
 در اين مراسم اساتيد و صاحب نظراني چون دكتر محمدعلي موحد، محمود صدري، ضياء موحد، احسان نراقي، حميدرضا جلائي‌‏پور و ... حضور داشتند.
گفتني است، ايلنا متن كامل سخنان دكتر سروش را متعاقباً ارسال خواهد كرد.
پايان پيام



http://www.ilna.ir

بازگشت