پاسخی صریح اما در نقاب!

 

 

یک روز پس از انتشار خبر کیهان، یک خبرنگار با توجه به اعلام ممنوعیت مصاحبه با سایت های منتقد حاکمیت توسط نهادهای امنیتی، نظر یک عضو پیش کسوتِ این نهاد حوزوی را درباره بیانیه منتشر شده در کیهان پرسید و پاسخ شنید: "من از این بیانیه بی خبرم؛ متأسفانه بیانیه های جامعه تابع عصبانیت آقای یزدی و فشارهای سیاسی بیرونی است. این آقا حرمت جامعه را با این حرفهای نسنجیده از بین برده...قبلا هم که در نماز جمعه بودند به ایشان گفتند که وقتی عصبانی هستید خطبه نخوانید، گوش نمی کنند. دوستان هم به تبعات منفی این کارها توجه ندارند. بعضی هم نمی خواهند تفرقه شود علنی چیزی نمی گویند. به هر حال، نه آقای سروش مرتد است و نه این بیانیه ها نظر جامعه مدرسین. در اوضاع کشور هم کسی گوش به حرف ما نمی کند..."

 

 

پیش از این نیز رئیس مجلس خبرگان رهبری در پاسخ به اظهارات دبیر جامعه مدرسین به صراحت گفته بود: "متاسفانه ايشان براثر مشكلات جسمي گاهي دچار عصبانيت مي‌شود و عجولانه اعلام نظر مي‌كند".

 

هاشمي رفسنجاني تأکید کرده بود: "افرادي هم هستند كه شهرت خويش را از راه اهانت به ديگران مي‌خواهند كه جواب اينگونه افراد هم سكوت است و دعا براي هدايتشان".
 

تحلیلگران آشنا به شرایط سیاسی حوزه علمیه قم معتقدند که بسیاری از روحانیان مانند این عضو جامعه مدرسین می اندیشند و به رفتار حاکمیت نسبت به احزاب منتقد و مردم معترض، ناراضی اند.

 

  

 

بیانیه کیهان یا مدرسین؟

 

 

دکتر عبدالکریم سروش در آغاز خرداد ماه و سالگرد جنبش سبز در نامه ای خطاب به مراجع و عالمان ساکن در حوزه علمیه قم از آنها خواست تا در برابر حاکمان ظالم، آرام ننشینند و برای بیان حقیقت، بی واهمه از جنود حرامیان، به حوزه علمیه نجف هجرت کنند تا "هم از قبح استبداد بگویند هم از حسن آزادی؛ و دین ورزی را در هوایی آزاد و پر رقیب تجربه کنند و اجتهادات نوین خود را با تشنگان معنویت در میان بگذارند."

در واکنشی تند به نامه سروش، روزنامهکیهان، پنج شنبه گذشته ششم خرداد ماه، مدعی شد: "اعضاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم ضمن هشدار نسبت به توطئه جديد دشمنان نظام عليه حوزه هاي علميه، سروش را مرتد اعلام كردند".

در بيانيه منتشر شده در کیهان آمده است: "حوزه هاي علميه بلاد اسلامي تفكيك ناپذير بوده و مراجع تقليد قم و نجف پشتيبان نظام مقدس جمهوري اسلامي و ولايت فقيه هستند."

 

 در حالی که کمتر فقیهی است که نداند آیت الله سیستانی به عنوان زعیم حوزه علمیه نجف با نظریه ولایت فقیه سر سازگاری ندارد و تا کنون هیچ حمایتی از رهبر جمهوری اسلامی نیز از سوی وی منتشر نشده است، این بیانیه از پشتیبانی حوزه نجف از ولایت فقیه سخن گفته است.

 

در بخش دیگر این بیانیه، که با لحنی مشابه ادبیات کیهان نوشته شده است می خوانیم: "سروش با تخطئه مباني نظام اسلامي و ولايت فقيه ارتداد خود را بر همگان ثابت كرد و با همراهي اپوزيسيون خارج نشين در جهت سازماندهي فتنه 88 همدستي خود با سازمان اطلاعاتي سيا و موساد را به اثبات رساند بنابراين اظهارات اخيرش مبني بر ضرورت مهاجرت مراجع قم به نجف در راستاي اهداف شوم دشمنان نظام و به خاطر ترس از نقش تاثيرگذار مراجع قم و نجف در جهان تشيع مي باشد لذا مراجع تقليد براي اظهارات اين مرتد خارج نشين كوچكترين ارزشي قائل نبوده و توطئه هاي شوم دشمنان براي ايجاد شكاف و نفاق ميان مراجع قم و نجف و مراجع عظام با نظام جمهوري اسلامي را در هم مي شكنند".
 

تیتر کیهان، پرسش دیگری را نیز در اذهان ایجاد کرد. کیهان به نقل از جامعه مدرسین در تیتر خبر آورده است که: "حکم ارتداد سروش پابرجاست!" اما هیچ سند دیگری مبنی بر اینکه پیش از این، ارتداد سروش اعلام شده، وجود ندارد چه رسد به اینکه این ارتداد "پابرجا" باشد.

تنها در سال هشتاد و شش، اظهار نظری از آیت الله نوری همدانی تنها مرجع نزدیک به دولت محمود احمدی نژاد منتشر شد که طی آن سروش را با سلمان رشدی مقایسه کرده و گفته بود: "جریان سلمان رشدی در سب النبی منحصر می‌شد، ولی آقای سروش ریشه نبوت، قرآن و وحی رازده است که اگر از روی غرض باشد، تکلیف دیگری داریم".
 

اما هیچ نهاد رسمی و غیر رسمی دینی و حوزوی در ایران از این اظهارات حمایت نکرده بود.

 

 

هشداری که ناشنیده ماند!

 

 اگرچه عضو ارشد جامعه مدرسین، این بیانیه ها را تابعی از "فشارهای سیاسی بیرونی" خواند اما این نخستین بار نیست که کسی رفتار جامعه مدرسین را سیاسی می خواند. سال گذشته در همین روزهای آغازین خرداد که سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در قامت یکی از مهمترین احزاب حامی میر حسین موسوی در انتخابات ظاهر شد جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مقاله ای را با عنوان "مباني نظري صدور حكم عدم مشروعيت سازمان مجاهدين انقلاب" در سطح وسیعی منتشر کرد.  
                                  .

سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی پس از انتشار آن مقاله، در بیانیه ی بلندی به صراحت از عملکرد سیاسی این نهاد حوزوی سخن گفت و خطاب به آیت الله محمد یزدی نوشت: "اگر از تمام دلایل و شواهد دال بر ماهیت حزبی و سیاسی جامعه مدرسین چشم بپوشیم، این مکتوب به روشنی حاکی از ماهیت سیاسی و حزبی تشکیلات متبوع شماست. زیرا تنها چیزی که اثری از آن در این بیانیه مشاهده نمی‌شود فقه و فقاهت و روحانیت است. ادبیات فقهی غنی شیعی و اسلامی پیش روی ماست؛ خوبست حتی یک نمونه ارایه دهید که تحت عنوان «مبانی نظری» و توجیه شرعی یک فتوا و یا حکم فقهی به جای سند و مدرک فقهی و استناد به اصول استنباط فقهی، هر رطب و یابس سیاسی به هم بافته شده باشد". 


سازمان مجاهدین انقلاب می افزاید: "بیانیه اخیر حزب متبوع شما در واقع چیزی نیست جز یک بیانیه سیاسی با هدف تحریک احساسات دینی مخاطبان و البته در سطحی بسیار نازل و متأسفانه بدور از اخلاق و تقوای سیاسی و مملو از فحش و اهانت و ناسزاهایی نظیر «هتاک»، «مزدور»، « پیرو اسلام آمریکایی» و «سیاسی کار» علیه یک رقیب سیاسی و درجهت توجیه یک موضع سیاسی".

سازمان در پایان بیانیه خرداد 88، بر همان نکته ای تاکید می کند که روز گذشته از زبان یک عضو جامعه مدرسین در پاسخ به پرسش جرس شنیده شد: "ضمن ابراز تأسف از این که مواضع و اظهارات و اقدامات کسانی نظیر شما در جامعه مدرسین این تشکیلات را به یک حزب سیاسی تبدیل کرده است، این مکتوب را همانند مواضع سیاسی و جناحی اخیر که به نام جامعه مدرسین اعلام شده است، بیانیه شما و دوستانتان تلقی می‌کنیم".

پس از درگذشت آیت الله منتظری و اقبال بخشی از هواداران اصلاح و تغییر به مرجعیت آیت الله صانعی، باردیگر بیانیه ای با امضای آیت الله یزدی منتشر شد که مدعی بود آیت الله صانعی صلاحیت مرجعیت تقلید ندارد؛ بدعتی که در نوع خود بی سابقه بود و اعتراض شخصیت ها و نهاد های دینی و سیاسی از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی و دفتر آیت الله سیستانی در قم را نیز در پی داشت.

 

سازمان مجاهدین انقلاب این فرصت را نیز غنیمت دانست تا در اسفند 88 بر همان حرفی تأکید کند که در خرداد 88 تأکید کرده بود: "ماهیت سیاسی رفتار جناب آقای یزدی برکسی پوشیده نیست. علائق و گرایش های تند سیاسی ایشان و حمایت های افراطی و عجیب وی از دولت نهم و دهم موجب شده جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در دوره دبیری ایشان بیش از پیش از جایگاه علمی و دینی خود فاصله گرفته و به هویت یک حزب سیاسی را به خود بگیرد".

 

اگرچه هشدارهای پی در پی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ناشنیده ماند؛ اما امروز در حالی که نویسندگان بیانیه های این تشکل سیاسی در زندان به سر می برند عضوی از جامعه مدرسین دور از چشم "دبیر عصبانی" آن، همان هشدارها را تکرار و نسبت به کارکرد سیاسی این تشکل حوزوی ابراز نگرانی می کند.