تهران ـ خبرگزاري كار ايران
دكتر عبدالكريم سروش گفت: آزادي حسنهاي از حسنات عدالت است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري كار ايران، ايلنا، عبدالكريم سروش در جمع دانشجويان دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي گفت: اگر عدالت به مفهوم جامع آن گسترش يابد، آزادي را نيز در برخواهد داشت و اگر عدالت را در راستاي ايفاي حقوق مردم تعريف كنيم، آزادي هم يكي از حقوق آدميان است.
وي كه در باب عدالت سخن ميگفت، در ادامه افزود: اگر آزادي را به معناي برابري در آزاديها بدانيم، باز هم آزادي از اجزا و مؤلفههاي عدالت خواهد بود. اين دو با هم همزيستي مسالمتآميز دارند و نميتوان گفت كه عدالت از آزادي ميكاهد و يا آزادي تيغ عدالت را كند ميكند.
وي تصريح كرد: حاكم عادل حاكمي است كه به حكم عدالت بايد آزادي بدهد و عدالت بدون آزادي ناقص است.
اين محقق و انديشمند افزود: پارهاي از حاكمان از آزادي سخن ميگويند و آن را مداحي ميكنند، اما تا سر و كله آزادي پيدا ميشود، به تلاش ميافتند تا آن را از سر راه خود بردارند. آنها مثال اين شعر حافظ هستند كه:
چون عاشق ميشدم گفتم كه بردم گوهر مقصود
ندانستم كه اين دريا چه موج خون فشان دارد
سروش در ادامه گفت: اجرا و تعريف عدالت صلب است و كساني كه با عدالت گلاويز ميشوند و گشودن مثل آن را طالبند بدانند كه با امر سهمگين و سختي مواجهند.
وي در ادامه با طرح اين سوال كه “چگونه فقه ممكن است يا نه” گفت: ريشه اين سوال “كانتي” است. كانت اين سوالي را براي اولين بار مطرح كرد كه “چگونه علم ممكن است” به اين ترتيب اين سوال مطرح ميشود كه آيا فقه ممكن است علم باشد يا نه؟ و آيا فقه علمي است كه توانايي دارد سعادت دنيا و آخرت را تأمين نمايد و آيا چنين چيزي ممكن است؟
سروش در پاسخ به سوالات مطرح شده، گفت: چنين علمي پديد آمدني نيست. علم يا دنيوي دنيوي است و يا اخروي اخروي و يا وجود ندارد.
علمي كه بخواهد راه آباداني و سعادت دو دنيا را براي انسان فراهم كند، به اشكلاتي بر ميخورد آن را به بنبست ميكشاند.
وي با بيان اين كه دنيوي يا اخروي بودن در اخلاق هم جاري است، اظهار داشت: با داشتن قانون از اخلاق بينياز نيستيم، جايي كه قانوني به پايان ميرسد، نقش اخلاق پديدار مي شود و معني دقيق سكولاريزم هم همين است. البته جدايي دين از سياست از معاني سكولاريزم است اما معناي دقيق آن تعيين حدود دنياست.
وي تاكيد كرد: علم هم به آن واحد نميتواند دو دنيا را به هم بسازد، تنها در صورتي اين امر امكانپذير است كه يكي تابع ديگري باشد.
وي با طرح اين سؤال كه آيا عدالت ممكن است يا نه تصريح كرد: برخي علماي عدالت شناس روزگار ما، عدالت را از اخلاق نميدانند، بلكه آن را مسئلهاي جدي و بغرنج تلقي ميكنند كه من نيز بر اين باورم، البته عدالت خواهي و ظلم ستيزي مفاهيمي اخلاقياند، معناي عدالت جداي از اخلاق است و كثيري از فيلسوفان سياست ميگويند عدالت ارزش اخلاقي نيست. عدالت نام طبيعي هيچ فعلي نيست، بلكه عنواني اخلاقي است كه كاربردهاي مختلف دارد.
دكتر سروش در پايان با اشاره به فرمايش حضرت علي (ع) گفت: علي (ع) فرمايد اگر حوزه عدالت تنگ است، حوزه بيعدالتي تنگتر است و ما مشتاق اين عدالتيم.
پايان پيام
http://www.ilna.ir